‘Leraren ageren tegen schijnprobleem’, Volkskrant d.d. 08-03-2012

Gisteren sprak ik iemand die al twintig jaar betrokken is bij onderwijsdebatten. Hij zei dat hij nog nooit had meegemaakt dat de kloof tussen de feiten van de wet en de beelden van de verontwaardigden zo groot was als nu. Het commentaar in deze krant van gisteren over passend onderwijs spreekt wat dat betreft boekdelen. Dat ging uit van de stelling dat je kinderen die speciale hulp nodig hebben om in een gewone klas te kunnen blijven functioneren, niet in de kou mag laten staan. Een volle Arena is dat met de commentaarschrijver eens. En ik natuurlijk ook – dat wil zeggen: als het waar zou zijn. Maar het klopt eenvoudigweg niet. De feiten zijn dat er voor kinderen die hetzij in het speciaal onderwijs terecht komen dan wel extra hulp in het reguliere onderwijs behoeven, bijna 2 miljard euro beschikbaar blijft. Evenveel als we hier in 2005 voor uitgaven. Uitgangspunt voor de VVD was, is en blijft dat kinderen die echt zorg nodig hebben, die ook moeten blijven ontvangen. Dat is de kern van de nieuwe wet passend onderwijs. We stoppen alleen met het rugzaksysteem, dat een perverse prikkel op indicaties zet, want de school kreeg geld voor ieder kind met een ‘vlekje’. Zo zijn we aan de rare cijfers gekomen dat er met één op de vijf leerlingen in het voortgezet onderwijs en met één op de tien kinderen in het basisonderwijs ‘iets’ is. Dat systeem moest dus anders. Ouders schrijven een kind onder de nieuwe wet in bij een school. Die heeft zorgplicht en moet het kind plaatsen. Dat betekent al dat er meer leerlingen in die gewone school terecht zullen komen. Kinderen voor wie het reguliere onderwijs niet geschikt is, worden doorgeplaatst naar die school van het speciaal onderwijs die voor hen het geschikst is. Alle scholen werken daartoe in een regionaal verband samen in, het woord zegt het al, een samenwerkingsverband. En nu komt het: heeft een kind extra zorg nodig om in een normale klas te kunnen blijven functioneren, dan blijft daar geld voor beschikbaar. Geld dat nu naar zogeheten ambulante begeleiders gaat, specialisten van buiten die kinderen van uiterst belangrijke ondersteuning voorzagen. Daarop wordt de helft gekort. Niet omdat die hulp niet nuttig of nodig zou zijn, maar omdat het verkeerd georganiseerd was. Immers: teveel kinderen met een indicatie betekent ook teveel van die extra hulp. Het kabinet investeert 150 miljoen om leraren beter te leren omgaan met verschillen tussen kinderen in de klas. Dan heeft een leerling dus minder snel extra hulp buiten de klas nodig. Veel leraren worden boos als je hardop zegt, wat de Onderwijsinspectie na onderzoek constateerde: de helft van de leraren kan niet goed omgaan met verschillen in de klas.

Er zal dus minder extra hulp nodig zijn, maar deze blijft wel degelijk beschikbaar: de samenwerkingsverbanden kunnen deze specialisten gewoon in dienst nemen of inhuren. Het zal wel efficiënter gebeuren, de betere specialisten zullen worden aangetrokken en degenen die het onhandig organiseerden, afspraken slecht nakwamen of matig werk leverden, zullen het loodje leggen. Daar is niks mis mee. Onderwijseuro’s dienen kwaliteit op te leveren en te renderen.

Maar juist hier lopen feiten en fictie volledig uit elkaar. Er wordt gesproken van kaalslag in het onderwijs en in de kou zetten van kinderen en wat al niet meer. Terwijl kinderen, die zorg nodig hebben, die gewoon kunnen blijven ontvangen. Alle 70.000 plaatsen in het speciaal onderwijs blijven beschikbaar en een efficiënter systeem van hulp voor kinderen, die dat nodig hebben om in de gewone klas te blijven, blijft overeind. Als er ergens wat fout dreigt te gaan, repareert juist ook de VVD-fractie dat: twee scholen voor kinderen met epilepsie dreigden –door verkeerde berekeningen van het onderwijsministerie- om te vallen en wij hebben mede gezorgd dat er extra financiering kwam. Want ik maak waar wat ik namens de VVD-fractie vanaf het allereerste optreden van dit kabinet bij de onderwijsbegroting heb gezegd: kinderen krijgen de zorg die ze verdienen. Dit alles is door vier politieke partijen ook naar voren gebracht tijdens het debat over passend onderwijs dat dinsdag begon. Ik begrijp oprecht niet waarom deze krant daaraan geen letter heeft gewijd.

Ton Elias